'VPRO Tegenlicht': De kracht van Afrika

zondag 4 december 2022

Hoe ziet Afrika er over vijftig jaar uit? 'VPRO Tegenlicht' kijkt met Afrikaanse denkers en doeners naar verschillende toekomstscenario's. Grenzen zullen vervagen, nieuwe markten zullen bloeien en de bevolking zal groeien naar ruim vier miljard mensen. Veel Afrikanen zien dit als een enorme kans.

Stel dat Afrika zich in de toekomst zou opstellen als een groot machtsblok, wat zou dit dan betekenen voor de rest van de wereld?


Over ongeveer vijftig jaar heeft Afrika niet alleen de grootste groep jonge consumenten in de wereld, maar ook de grootste arbeidsmarkt in handen. En er is een enorme potentie voor het ontwikkelen van groene energie. Hoog tijd dus voor een andere kijk op het Afrikaanse continent. Welke mogelijkheden liggen er op het continent, als Afrika als een groot machtsblok zou opereren? In 'Tegenlicht – De kracht van Afrika' schetsen vijf Afrikaanse denkers en doeners verschillende toekomstscenario's:

- De Kameroense politiek-filosoof Achille Mbembe
- De Nigeriaanse ondernemer Amy Jadesimi
- De Zuid-Afrikaanse travelblogger en TV-presentatrice Katchie Nzama
- De Zimbabwaanse ingenieur en ex-politicus Arthur Mutambara
- De Keniaanse activist en onderzoeker Amos Wemanya

In het nieuwe Afrika zullen regio’s gevormd worden die speciaal gericht zijn op handel, IT, financiële dienstverlening, of het delven en verwerken van grondstoffen tot hoogwaardige producten. Die nieuwe kaart begint zich nu al af te tekenen met vrijhandelszones in Oost- en West-Afrika en het eerste Afrikaanse Continentale Vrijhandelsakkoord (2018). Dit akkoord moet het Afrikaanse continent verenigen in één grote gemeenschappelijke markt en Afrika tot een economisch machtsblok maken. 'Een Afrikaans Schengen, maar dan beter en groter', volgens Amy Jadesimi, CEO van het Nigeriaanse havenbedrijf LADOL.

Er ligt in Afrika niet alleen een enorme economische groeimarkt, het continent heeft ook de beste kaarten voor het ontwikkelen van een grootschalige groene energiesector. In de Sahara ligt nu al het grootste zonnepanelenpark van Afrika, in Kenia ligt het grootste windpark en het Congobekken heeft een enorme capaciteit op het gebied van waterkracht. ‘Afrika heeft de potentie om in de toekomst de Green Energy Super Power van de wereld te worden', constateert Amos Wemanya.

Ondernemer Amy Jadesimi: 'Europa zou daar niet bang voor moeten zijn. Jullie zouden daar juist vol op moeten inspringen, want de kansen liggen hier. Mensen in het westen realiseren zich nog niet wat de vergrijzing in Europa betekent voor jullie pensioenen. Straks zijn jullie afhankelijk van jonge mensen elders in de wereld, die in een groeiende economie werken. En als de meeste jonge mensen straks in Afrika wonen, dan wil je dat dit continent economisch zo succesvol mogelijk wordt, zodat het de economische motor wordt die de rest van de wereld kan voortstuwen.'

Politiek-filosoof Achille Mbembe: 'Over zo’n dertig jaar is de Afrikaanse bevolking verdubbeld. Als je nieuwe consumenten zoekt, is dit de laatste groeimarkt van het kapitalisme. De nieuwe markten zullen hier zijn. […] Europa is oud en moe. Jullie zijn alleen nog maar bezig met de vraag: hoe breien we hier een eind aan? De wereld van morgen kan niet zonder Afrika. Op lange termijn zal het lot van onze planeet bepaald worden op het Afrikaanse continent - hoe onwaarschijnlijk dat nu ook klinkt.'

Regie: Shuchen Tan
Productie: Koos van de Merbel en Olivier Schuringa
Research: Arnout Arens en William de Bruijn
Eindredactie: Doke Romeijn & Geert Rozinga

'VPRO Tegenlicht: De kracht van Afrika', maandag 5 december om 22.15 uur bij de VPRO op NPO 2 en vanaf zaterdag 3 december te streamen via vpro.nl/tegenlicht.

TVvisie Extra



Onze apps

Download onze app op de Google Play Store Download onze app in de App Store

Meest recente

Multimedia SPOTLIGHT

Kijktip van de dag

'De Verraders' (RTL 4)

Met de finale in zicht, groeit het onderlinge wantrouwen. Zelfs de Verraders bekijken elkaar met argusogen. Een van de Getrouwen probeert de groep voorzichtig mee te krijgen, maar belandt zelf in een zee van verdenkingen. In een kasteel waar paranoia hoogtij viert, is strategie de sleutel.

'De Verraders', om 20.00 uur op RTL 4.

Dossiers