Thomas Erdbrink is 'Onze man bij de Taliban'

In de vierdelige serie 'Onze man bij de Taliban' ervaart Erdbrink hoe de Taliban elke dag de touwtjes steeds iets strakker aanhalen.

Aflevering 1 (22 januari): We Should not Stay
Wie niet wist te ontsnappen uit Afghanistan in augustus 2021, toen de streng religieuze Talibanstrijders de macht grepen, moest zich schikken naar een nieuwe grimmige werkelijkheid. In de eerste maanden dat Thomas Erdbrink in Kabul rondloopt, lijkt het mee te vallen. Maar al snel is er steeds minder ruimte voor andersdenkenden. En voor zijn ogen verdwijnen langzaam de vrouwen uit het straatbeeld.

Aflevering 2 (29 januari): Als God het wil
Thomas Erdbrink zag veel explosies en bomaanslagen, maar zelden kreeg hij de kans om met de daders te spreken. Een zelfmoordmartelaar to be wijst hem de kortste weg naar het paradijs. Verder ontmoet hij in door Amerikaanse drones platgebombardeerde dorpjes slachtoffers die met oorlogstrauma’s moeten leven. Net als misschien wel meer dan de helft van de Afghaanse bevolking. Hoe verdedig je je tegen zoveel high tech geweld van het Westen? Het antwoord is even primitief als begrijpelijk: zelfgemaakte bommen verstoppen langs de kant van de weg. De bommenmaker van het dorp toont trots zijn bommen.

Aflevering 3 (5 februari): De nieuwe oorlog
Steeds openlijker komen de Talibanleiders er voor uit dat vrouwen geen rol van betekenis kunnen hebben in het Islamitisch emiraat Afghanistan. Dat is nu eenmaal hun interpretatie van de Koran en er is geen ruimte voor twijfel. De Talibanstrijders die Erdbrink bij de roadblocks ontmoet kunnen de vergunning die hij ze moet laten zien vaak niet lezen. 'Ze zijn ongeletterd en doodsbang voor ons omdat wij slimmer zijn dan zij,' zegt een meisje dat elke dag met gevaar voor eigen leven naar een illegale school gaat. Ze is zeventien en had voordat de Amerikanen overhaast wegvluchtten nog nooit een Taliban van dichtbij gezien.

Aflevering 4 (12 februari): Hetzelfde liedje
De Taliban verbieden muziek. Muziekinstrumenten worden vernield, muzikanten worden gedood of verdwijnen spoorloos. Het is bekend terrein voor Thomas Erdbrink, voormalig correspondent Iran. Hij zag hoe ook daar geestelijken de muziek uit de hoofden van mensen probeerden te wissen. In Afghanistan lijkt de geschiedenis van Iran zich te herhalen. 43 jaar nadat Khomeiny daar aan de macht kwam, klimmen Iraanse mannen en vrouwen weer dagelijks op de barricades om voor hun vrijheid op te komen. In Kabul begint dat allemaal pas, maar de Talibanleiders maken haast: overspelige vrouwen mogen weer gestenigd worden, de universiteiten gaan dicht, de vrouwen verdwijnen steeds verder uit het straatbeeld. Het lijkt hetzelfde lied als in Iran maar dan ruim veertig jaar later.

Over de makers
Thomas Erdbrink (1976) is journalist. Hij werkte voor vrijwel alle grote Nederlandse nieuwsmedia. Tot 2020 was hij bureau chief voor The New York Times in Teheran. Time Magazine koos hem in 2014 als een van de meest invloedrijkste twitteraars wereldwijd. In 2018 maakte Thomas samen met Roel van Broekhoven de VPRO-serie 'Onze man in Teheran'. De serie werd ook uitgezonden in de Verenigde Staten. Na twee jaar als senior correspondent in Zweden nam Erdbrink ontslag bij de Amerikaanse krant om zich meer op zijn privé-leven te concentreren.

Roel van Broekhoven (1950) werkt al tientallen jaren voor de VPRO als regisseur/programmamaker. Hij werkte als eindredacteur voor oa. 'Diogenes' en 'Tegenlicht' en maakte bekroonde series als 'In Europa', 'O'Hanlons helden' en 'HhhH'. Met 'Onze man in Teheran' won hij samen met Thomas Erdbrink de Zilveren Nipkowschijf plus de Tegel voor beste achtergrondprogramma, en de Publieksprijs.

'Onze man bij de Taliban', vanaf zondag 22 januari om 20.20 uur bij de VPRO op NPO 2. De vierdelige serie is vanaf 22 januari ook te bingen via NPO Plus.